Osmanlı’da aşure merasimi: Hurması Mısır’dan kazanı bakırdan

Farrah

New member
Paylaşmanın, rahmetin, yardımlaşmanın simgesi aşure günü, Osmanlı periyodunda bayram havasında geçerdi. Sarayda hazırlıkların 1 yıl öncesinden başladığını söyleyen Ulusal Saraylar Sofra Kadroları Koleksiyon Sorumlusu Ömür Tufan, sunumun da en özel kaselerde yapıldığını anlattı. Tufan, “Hazırlıkların başında kilerci başı olurdu. Aşureye eklenecek eserler nerede meşhursa oradan getirtirdi. Örneğin hurma Mısır’dan tedarik edilir, kalaylı bakır kazanlarda pişirilirdi. Muharrem ayının 9’unun akşamı helvacı başı ve takımı ile birlikte hummalı bir çalışma başlardı. 10’unda sabah erken saatlerde aşure kazanlarda pişmeye başlardı.” dedi.



TESTİSİ İPEKLERE SARILIRDI

Saraya has süzme aşurelerin, sıvı bir kıvamda hazırladığını vurgulayan Turan, “Saray metodu aşureler, ‘maşrapa’ ismi verdiğimiz kupalarda sunulurdu. Bu aşurelerin üzerine kimi vakit nar taneleri kimi vakit kişniş üzümü kimi vakit de kırmızı şerbetlik şeker serpilerek ikram edilirdi. Sarayda pişen aşureler birinci vakit içinderda merasim eşliğinde padişaha sunulurdu. Padişahın onayından geçtikten daha sonra harem halkına, devlet ricaline, halka, imarethanelere ve fakirlere dağıtılırdı. Sarayda aşureler “gümüş, tombak, yaldızlı bakır ve saksonya” ismi verilen Avrupa üretimi porselenler içerisindeki testilerde servis edilirdi. Testilerde ipekli kumaşlara sarılıp üzerine kulak ismi verdiğimiz notlar yazılır, kime gönderilmesi isteniyorsa gönderiliyordu.” biçiminde konuştu.





19 ÇEŞİT MATERYAL KATILIRDI

İçine eklenen gereçlerin periyoda bakılırsa farklılık gösterdiğini belirten Turan, “Örneğin, Pertevniyal Valide Sultan, aşure konusunda fazlaca hassas davranırdı. 19 çeşit gereç kullanarak aşure yaptırırdı. İçerisine çekirdeksiz üzüm, sakız baklası, Mısır hurmasının yanı sıra misk ve gül suyu katılarak beğenilen bir koku verilirdi. Pişen aşureler, 16. yüzyılda Topkapı Sarayı’nın avlusunda, 19. yüzyıl ortalarında ise Yıldız Sarayı’nda bulunan Hamidiye Camisi’nde kazanlarla halka dağıtılırdı” dedi.