İsrail’in güneyinde yer alan Necef Çölü’ndeki Sde Boker yerleşim ünitesinde bir otelde dün başlayan tepe bugünkü görüşmelerle bitmiş oldu.
Tepenin kapanışında mesken sahibi İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile mevkidaşları Antony Blinken (ABD), Samih Şukri (Mısır), Abdullah bin Zayid (BAE), Nasır Burita (Fas) ve Abdullatif bin Raşid el-Zayani (Bahreyn) ortak basın toplantısı düzenledi.
Konuşmalarının başında Lapid’e konut sahipliğinden ötürü teşekkür eden konuk bakanlar, dün İsrail’in batısındaki Hadera kentinde iki polisin vefatına yol açan silahlı saldırıyı “şiddetle kınadıklarını” belirtti.
Saldırganlar DEAŞ ilişkili
Lapid de İsrail polisinin, terör örgütü DEAŞ’la temaslı olduğunu duyurduğu bireylerce düzenlenen atağa ait, “Bu yalnızca cinayet gayesiyle işlenen cinayet ve terör amacıyla işlenen bir terördür.” dedi.
İsrailli Bakan, “Teröristlerin emeli bizi yıldırmaktır. Bir ortaya gelmemize ve aramızdaki bağlar ve muahedeler inşa etmemize karşı bizi korkutmak içindir. Başarılı olamayacaklar. Onlara müsaade vermeyeceğiz.” diye konuştu.
Necef Doruğu ile “tarih yazdıkları” ve “yeni bir bölgesel mimari inşa ettikleri” değerlendirmesinde bulunan Lapid, “ortak İran tehdidine” işaret etti.
İsrail Dışişleri Bakanı, şöyleki devam etti:
“Bu yeni mimari ve inşa ettiğimiz ortak kapasite, başta İran ve onun vekilleri olmak üzere ortak düşmanlarımızı korkutuyor ve caydırıyor. Mutlaka korkacak bir şeyleri var. Onları durduracak olan ise tereddüt ve uzlaştırıcı olmak değil, kararlılık ve güçtür.
En yakın dostumuz ABD ile bir arada bugün Filistinliler de dahil tüm bölge halklarına bir kapı açıyor ve onlara terör ve yıkım yolunu, ortak bir ilerleme ve muvaffakiyet geleceği ile değiştirmelerini teklif ediyoruz.”
Lapid, Necef Doruğu’nun birinci sefer düzenlendiğini, lakin yinelanması ve kalıcı bir forum haline gelmesi için iştirakçi mevkidaşlarıyla anlaştıklarını kaydetti.
Blinken: “İmkansız olan şey mümkün hale geldi”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise BAE, Bahreyn ve Fas’ın 2020’de İsrail ile ilgileri olağanlaştırma muahedeleri imzaladığını hatırlatarak, “Bir vakit içinder imkansız olan şey mümkün hale geldi.” dedi.
Blinken, İsrail ile mutabakat imzalayan Arap ülkeleri içindeki diplomatik ve ekonomik iş birliklerinin gelişmesini överek, bu sürecin “bölge halkları için daha barışçıl ve müreffeh bir hayat sağladığını” savundu.
ABD’li Bakan, İsrail ile olağanlaşma muahedesi imzalayan ülkelerin Filistin idaresi ve Filistin halkını “somut yollarla destekleyebileceklerini ve Batı Şeria ve Gazze’deki Filistinlilerin günlük ömrüne olumlu tesir bırakabileceklerini” lisana getirdi.
Güvenlik meselelerine karşı bir arada hareket edeceğiz
Blinken, “Bu görüşmeler devam edecek. bu biçimdelikle Filistinliler ve İsraillilerin eşit biçimde özgürlük, güvenlik, fırsat ve saygınlık kurallarından yararlanmaları amacına ulaşmak ve müzakere edilen iki devletli tahlilin uygun kaidelerinin oluşturulması için birlikte çalışabiliriz. Son olarak, komşu ülkeler ve ABD açısından dost ülkeler olarak, İran ve uzantıları da dahil ortak güvenlik meseleleri ve tehditlerine karşı da birlikte gayret edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Bahreyn Dışişleri Bakanı Zayani de Necef Doruğu’nun “tam vaktinde gerçekleşen değerli bir buluşma ve 2020 olağanlaşma mutabakatlarına katkı sağlanması için büyük bir fırsat olduğunu” söylemiş oldu.
Yemen’de İran dayanaklı Husilerin Suudi Arabistan taarruzları ve başka bölgesel sıkıntılara değinen Zayani, “Husi terör milislerinin sivillere ve güç altyapısına karşı devam eden hücumları, Hizbullah üzere terör örgütlerinin devam eden tehditleri, öbür uzantı kümeler ve İran’ın nükleer silaha sahip olmasını engellemeye olan muhtaçlık üzere yakın vakitte yaşanan gelişmeler ötürüsıyla bu tıp teşebbüslere daha epey muhtaçlık duyuluyor.” dedi.
Mısır ve Faslı bakanlardan “iki devletli çözüm” vurgusu
Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, doruğun “ortak maksatlara ulaşmak için nasıl ilerleme kaydedilebileceği konusundaki kanıları öne çıkarma fırsatı verdiğini” kaydederek, Filistin-İsrail probleminde iki devletli tahlile işaret etti.
Şukri, “Görüşmeler sırasında, İsrail-Filistin barış sürecinin kıymetinin ve Filistin ile İsrail’in barış ortasında yan yana yaşayabileceği, Filistin’in 1967 hudutlarında başşehri Doğu Kudüs olan bir devlet olarak tanındığı iki devletli tahlilin kıymeti ve imkanının altını çizdik.” diye konuştu.
Fas Dışişleri Bakanı Burita “bölgeye yeni ufuklar açabilmek” için tepeye katıldıklarını söylemiş oldu. Burita, “bununla birlikte Filistin-İsrail çatışmasında bir barış gücü olabileceğimizi göstermek için buradayız. Tahlil mümkündür. Biz, yan yana yaşayan, 1967 hudutlarında ve başşehri Doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin var olduğu, İsrail’in de güvenliğini koruyacak biçimde bir tahlili içeren iki devletli tahlilden yanayız.” dedi.
‘Çocuklar için âlâ umurlar inşa etmek istiyoruz’
BAE Dışişleri Bakanı Zayid de, “Bugün burada elde etmek istediğimiz şey, telaffuz değişikliğine gitmek, farklı bir gelecek yaratmak ve kendimiz ve çocuklarımız için daha düzgün umutlar inşa etmektir.” tabirini kullandı.
Tepeye katıldığı için ABD’li mevkidaşı Blinken’a teşekkür eden Zayid, “ABD daha fazlasını yapmamız ve herkes için daha uygun, istikrarlı ve müreffeh bir gelecek inşa etmemiz için bizi teşvik etti.” diye konuştu.
Tepenin kapanışında mesken sahibi İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile mevkidaşları Antony Blinken (ABD), Samih Şukri (Mısır), Abdullah bin Zayid (BAE), Nasır Burita (Fas) ve Abdullatif bin Raşid el-Zayani (Bahreyn) ortak basın toplantısı düzenledi.
Konuşmalarının başında Lapid’e konut sahipliğinden ötürü teşekkür eden konuk bakanlar, dün İsrail’in batısındaki Hadera kentinde iki polisin vefatına yol açan silahlı saldırıyı “şiddetle kınadıklarını” belirtti.
Saldırganlar DEAŞ ilişkili
Lapid de İsrail polisinin, terör örgütü DEAŞ’la temaslı olduğunu duyurduğu bireylerce düzenlenen atağa ait, “Bu yalnızca cinayet gayesiyle işlenen cinayet ve terör amacıyla işlenen bir terördür.” dedi.
İsrailli Bakan, “Teröristlerin emeli bizi yıldırmaktır. Bir ortaya gelmemize ve aramızdaki bağlar ve muahedeler inşa etmemize karşı bizi korkutmak içindir. Başarılı olamayacaklar. Onlara müsaade vermeyeceğiz.” diye konuştu.
Necef Doruğu ile “tarih yazdıkları” ve “yeni bir bölgesel mimari inşa ettikleri” değerlendirmesinde bulunan Lapid, “ortak İran tehdidine” işaret etti.
İsrail Dışişleri Bakanı, şöyleki devam etti:
“Bu yeni mimari ve inşa ettiğimiz ortak kapasite, başta İran ve onun vekilleri olmak üzere ortak düşmanlarımızı korkutuyor ve caydırıyor. Mutlaka korkacak bir şeyleri var. Onları durduracak olan ise tereddüt ve uzlaştırıcı olmak değil, kararlılık ve güçtür.
En yakın dostumuz ABD ile bir arada bugün Filistinliler de dahil tüm bölge halklarına bir kapı açıyor ve onlara terör ve yıkım yolunu, ortak bir ilerleme ve muvaffakiyet geleceği ile değiştirmelerini teklif ediyoruz.”
Lapid, Necef Doruğu’nun birinci sefer düzenlendiğini, lakin yinelanması ve kalıcı bir forum haline gelmesi için iştirakçi mevkidaşlarıyla anlaştıklarını kaydetti.
Blinken: “İmkansız olan şey mümkün hale geldi”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise BAE, Bahreyn ve Fas’ın 2020’de İsrail ile ilgileri olağanlaştırma muahedeleri imzaladığını hatırlatarak, “Bir vakit içinder imkansız olan şey mümkün hale geldi.” dedi.
Blinken, İsrail ile mutabakat imzalayan Arap ülkeleri içindeki diplomatik ve ekonomik iş birliklerinin gelişmesini överek, bu sürecin “bölge halkları için daha barışçıl ve müreffeh bir hayat sağladığını” savundu.
ABD’li Bakan, İsrail ile olağanlaşma muahedesi imzalayan ülkelerin Filistin idaresi ve Filistin halkını “somut yollarla destekleyebileceklerini ve Batı Şeria ve Gazze’deki Filistinlilerin günlük ömrüne olumlu tesir bırakabileceklerini” lisana getirdi.
Güvenlik meselelerine karşı bir arada hareket edeceğiz
Blinken, “Bu görüşmeler devam edecek. bu biçimdelikle Filistinliler ve İsraillilerin eşit biçimde özgürlük, güvenlik, fırsat ve saygınlık kurallarından yararlanmaları amacına ulaşmak ve müzakere edilen iki devletli tahlilin uygun kaidelerinin oluşturulması için birlikte çalışabiliriz. Son olarak, komşu ülkeler ve ABD açısından dost ülkeler olarak, İran ve uzantıları da dahil ortak güvenlik meseleleri ve tehditlerine karşı da birlikte gayret edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Bahreyn Dışişleri Bakanı Zayani de Necef Doruğu’nun “tam vaktinde gerçekleşen değerli bir buluşma ve 2020 olağanlaşma mutabakatlarına katkı sağlanması için büyük bir fırsat olduğunu” söylemiş oldu.
Yemen’de İran dayanaklı Husilerin Suudi Arabistan taarruzları ve başka bölgesel sıkıntılara değinen Zayani, “Husi terör milislerinin sivillere ve güç altyapısına karşı devam eden hücumları, Hizbullah üzere terör örgütlerinin devam eden tehditleri, öbür uzantı kümeler ve İran’ın nükleer silaha sahip olmasını engellemeye olan muhtaçlık üzere yakın vakitte yaşanan gelişmeler ötürüsıyla bu tıp teşebbüslere daha epey muhtaçlık duyuluyor.” dedi.
Mısır ve Faslı bakanlardan “iki devletli çözüm” vurgusu
Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, doruğun “ortak maksatlara ulaşmak için nasıl ilerleme kaydedilebileceği konusundaki kanıları öne çıkarma fırsatı verdiğini” kaydederek, Filistin-İsrail probleminde iki devletli tahlile işaret etti.
Şukri, “Görüşmeler sırasında, İsrail-Filistin barış sürecinin kıymetinin ve Filistin ile İsrail’in barış ortasında yan yana yaşayabileceği, Filistin’in 1967 hudutlarında başşehri Doğu Kudüs olan bir devlet olarak tanındığı iki devletli tahlilin kıymeti ve imkanının altını çizdik.” diye konuştu.
Fas Dışişleri Bakanı Burita “bölgeye yeni ufuklar açabilmek” için tepeye katıldıklarını söylemiş oldu. Burita, “bununla birlikte Filistin-İsrail çatışmasında bir barış gücü olabileceğimizi göstermek için buradayız. Tahlil mümkündür. Biz, yan yana yaşayan, 1967 hudutlarında ve başşehri Doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin var olduğu, İsrail’in de güvenliğini koruyacak biçimde bir tahlili içeren iki devletli tahlilden yanayız.” dedi.
‘Çocuklar için âlâ umurlar inşa etmek istiyoruz’
BAE Dışişleri Bakanı Zayid de, “Bugün burada elde etmek istediğimiz şey, telaffuz değişikliğine gitmek, farklı bir gelecek yaratmak ve kendimiz ve çocuklarımız için daha düzgün umutlar inşa etmektir.” tabirini kullandı.
Tepeye katıldığı için ABD’li mevkidaşı Blinken’a teşekkür eden Zayid, “ABD daha fazlasını yapmamız ve herkes için daha uygun, istikrarlı ve müreffeh bir gelecek inşa etmemiz için bizi teşvik etti.” diye konuştu.