Akciğerlerimiz Hakkında Kısa Bilgiler
Maksadım, hastaların kendi semptomlarını tanıyıp anlamalarını sağlamak. Zira birden fazla hastalıkta ‘hikaye’ tanıya giden yolun yarısıdır.
Biliyor musunuz….
Akciğerlerin ortasındaki hava yüzey alanı, neredeyse 300 metre karelik bir tenis kortunun alanını doldurabilir!
Sağ akciğerde üç lob bulunur. Sol akciğerde ise kalbin daha fazla yer kaplaması sebebi ile yalnızca iki lob bulunur.
Burundan giren hava, filtrelenir ısıtılır nemlendirilir. Tüm teneffüs yolu boyunca akciğerleri ziyanlı husus , toz, partikül, kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyan savunma düzenekleri mevcuttur.
ÖKSÜRME VE HAPŞIRMA da bedenimizin, teneffüs sistemimizi potansiyel ziyanlı hususlardan müdafaa sistemidir.
En büyük hava yolunuz olan trakea (ana nefes borusu), bronş ismi verilen sol ve sağ kısımlara ayrılmıştır.
Bronşlar, bronşiyol ismi verilen daha küçük ve daha ince tüplere bölünmüştür.
Bronşiyoller , ondan sonrasında alveol ismi verilen küçük hava kesecikleriyle sonlanır. Akciğerlerinizi bir gövdeden çıkan ağaç kısımları (bronşlar) ve kollarda yapraklar (alveoller) olarak hayal edebilirsiniz.
Alveolleriniz, Karbon Dioksiti uzaklaştırırken oksijeni durmaksızın kanınıza filtre eden küçük bir hava fabrikasıdır.
Nefes aldığınızda havadaki oksijen alveollerden kana geçer. Nefes verdiğinizde de kirli gazlar dışarı atılır. Ömür için fazlaca kıymetli olan bu aktiviteye ‘gaz değişimi’ diyoruz.
Şimdi birde büyük fotoğraftan bakalım ve Akciğer Hastalıklarını bu türlü sınıflandıralım :
Akciğer anatomisini biraz evvel bahsetmiş olduğumiz üzere. 2 başka alana ayıralım :
1 – Hava yolları
2- Hava yollarının ucunda ve onu çevreleyen alveollerin olduğu etsi yapı.
Hava yollarını etkileyen hastalıklar Obstrüktif (Tıkayıcı), alveolları etkileyen hastalıklar restriktif (kısıtlayıcı) olarak kabaca sınıflanabilir.
Obstrüktif (tıkayıcı ) Akciğer Hastalıkları:
Obstrüktif akciğer hastalıklarında, hasta havayı ciğerlerine cekmede ve boşaltmada zorluk yaşayacaktır. Bunun sebebi çoklukla hava yollarının tıkalı yahut daralmış olmasıdır.
Astım
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
Amfizem
Kistik fibroz
Bronşektazi
Bu küme hastalıklara örnektir.
Restriktif (Kısıtlayıcı) Akciğer Hastalıkları
Kısıtlayıcı (restriktif) akciğer hastalıkları, akciğerlerin esnekliğini yok ederler. Akciğerleri iki balon olarak hayal edebilirsiniz. Nefes alma ve verme sırasında şişer ve küçülür. Akciğerin sertleşmesine yol açan hastalıklar yahut akciğerin esnemesini zorlaştıran göğüs kafesi ve akciğer zarı hastalıkları bu gruptadır. Bu hastalıklar ayrıyeten kan akışındaki kâfi gaz değişimini de pürüzler. Kısıtlayıcı akciğer hastalığı olan hastalar da nefes almada zorluk yaşarlar.
Kısıtlayıcı akciğer hastalıklarına örnekler:
Akciğer fibrozisi (sertleşmesi) (İdiyopatik pulmoner fibroz (IPF), romatizmal hastalıkların akciğer tutulumları, hipersensitivite pnömonileri , alerjik pnömonler üzere..)
Zatürre
Sarkoidoz
Akciğer zarını etkileyen hastalıklar ( plevral sıvı birikimi, zar kalınlaşması, zarda kireçlenme üzere..)
Göğüs kafesi kaslarını etkileyen kas Hastalıkları ( kas distrofisi, Amyotrofik lateral skleroz (ALS) )
Omurga ve kaburga patolojileri (skolyoz, kifoz)
Astım
Astım da çeşitli etkenlerin tetiklemesi ile hava yolları daralır, hava yolu duvarı şişer ve mukus üretir. Bu sebeple hastalar , öksürük, nefes darlığı ve hırıltılı şikayetleri yaşarlar.
Astımı başlatan tetikleyiciler: alerjenler, sigara, mikroorganızmalar, kimyasal gazlar, duman, kirli hava ve hatta kişinin kendi mide asidi bile olabilir. Kimi beşerler şiddetli astım ataklarıyla çaba ederken,
büyük bir küme, hastalıklarını yavaşça seviyede ve daha az çoğunlukla yaşar.
Amacımız; daima astım hastalarını alevlenmelerden korumak ve alevlenmeleri süratli ve faal tedavi etmektir. Teneffüs sorunlarına, hangi spesifik alerjilerin, enfeksiyonların yahut kirliliğin niye olduğunu nasıl belirleyeceklerini ve bu türlü, şiddetli astım ataklarına yol açabilecek tetikleyicilerden proaktif olarak nasıl kaçınacaklarını öğrenebilirler.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), Amfizem
KOAH ‘ da tıpkı astımda olduğu üzere hava yolları daralır, hava yolu duvarı kalınlaşır sertleşir, balgam üretimi epeyce artar. Artan balgam hava yollarını tıkar. Amfizem tipinde ek olarak gaz değiştokuşunun sağlandığı alveoller parçalanır ve sonuçta kişi nefes darlığı, balgam , hırıltı ve öksürürk yakınmaları yaşar. Astımdan farklı olarak ne yazık ki bu hasarlar geri dönüşü olmayan biçimdedir.
Sigara, en sık ve kıymetli sebeptir. Ayrıyeten mesleksel sebepler de KOAH gelişmeninde etken olmaktadır.
Sigara içiyorsanız, KOAH için yüksek riskli bir kümede olduğunuzu hatırlatmak zorundayım. İster ağır bir sigara içicisi olun, ister ortada bir için , sigara içmek hala bu hastalığın ana sebebi !!!!
Akut bronşit
Genel olarak bir virüsün niye olduğu akut bronşitte, bronşların iltihaplanır ve tahriş olur. Asit reflü, bakteriyel enfeksiyon yahut kimyasal tahriş ediciler de akut bronşite niye olabilir. Akut bronşitte de başka akciğer patolojilerine benzeri biçimde. Öksürük , hırıltı duyma, balgam ve göğüste ağrı sık görülen semptomlardır.
Bronşektazi
Kalıtsal sebepler (kistik fibroz gibi) yahut geçirilmiş akciğer enfeksiyonlarının tesiri ile bronşların geri dönüşsüz bir halde genişlemesi , girintili çıkıntılı bir hal almasıdır. Bu durum fazla ölçüde balgam üretimine ve bu balgamın hava yollarını tıkaması ile öksürük, bol bol balgam çıkarma ve tıpkı astımı taklit eder biçimde hırıltı ve nefes darlığına , vakit zaman da balgamla birlikte kan tükürmeye yol açabilir. Viral ya da Bakteriel Mikroorganizmaların tesiri İle vakit zaman bu yakınmalar artabilir. Bu periyotlarda doktorunuzun Önerdiği antibiyotik, Balgam sökücü nefes açıcı ilaçlar rahatlamanızı sağlayacaktır. Balgam drenajının teneffüs fizyoterapisi,ekspektoran mukolitik ilaçlar ve postüral drenaj halleri ile sağlanması tedavinin ana prensiplerinden biridir.
Koruyucu aşılamalar da öteki planlanması gereken. Değerli bir ögedir.
Pnömoni
Akciğerlerimizin, bir mikroorganizma (bu bir virüs, bakteri yahut mantar olabilir) ile iltihaplanması durumuna pnömoni (zatürre) diyoruz.
Öksürük, balgam, ateş yüksekliği, halsilik, iştahsızlık, başağrısı, göğüs ağrısı en sık semptomlarıdır. Fakat öksürük, balgam ve ateşin olmadığı zatürrelerde yaşanabilir. Atipik zatürre olarak isimlendirilen bu tip tabloları doktorunuz, muayene, labaratuvar ve radyolojik biçimleri kullanarak teşhis ve tedavi edecektir.
Tüberküloz (verem)
Ne yazık ki ülkemiz verem hastalığı yaygınlığı istikametinden dünyada üst sıralarda. Verem, Mycobacterium tüberkülozis ismi verilen mikroorganızma tarafınca akciğerin iltihaplanması hastalığıdır. Hem çocukluk çağında birebir vakitte erişkinlikte şahısları hasta edebilir.
Çocukluk çağı ve erişkin tüberkülozun hem klinik birebir vakitte radyolojik bulguları birbirinden epeyce farklıdır. Bilhassa Tüberküloz basili ile enfekte olan bireylerin bağışık sisteminin zayıflaması halinde basil uyanır aktive
olur ve akciğerde hastalığı başlatır. Veremde de aslında şikayetler öteki akciğer hastalıklarından fazlacata farklı değildir. Öksürük, kilo kaybı, yorgunluk, gece terlemesi, akşamları yükselen ateş hali tüberküloz araştırılmalıdır.
Kistik fibroz
Kistik fibroz kalıtsal bir hastalıktır. Kistik fibrozlu hastalarda bulunan kusurlu bir gen, direkt mukus, ter ve sindirim sıvılarının ağır, yapışkan ve fazla bulunmasına yol açar. Bu salgılar, akciğerin hava yollarını tıkayarak nefes almayı zorlaştırır.
Akciğer Kanseri
Canlıyı oluşturan hücreller de doğuyorlar, gelişiyorlar ve vakit içinderı dolunca ölüyorlar. Hücrelerin çok çoğalması ve denetimsiz hücre vefatı kanser gelişmenine. Bu arsız kanser hücrelerı sağlam dokuya ziyan verir ve dokuları istila eder. Kabaca Hücrelerin sağlıklı doğum, hayat ve mevt döngüsünün bozulmasına niye olan sebeplerdir kanserin sebebi.
En kıymetli kanserojenler:
sigara, kimyasallar, ışınım, mesleksel ve çevresel maruziyetler, beslenme formu, gerilim sayılabilir.
Tabi birde genlerimiz. Kanser. gelişmenine yatkın bir Genetik koda sahip kalıtsal yapıyı , kanserojenik hususlar ile karşı karşıya bırakmak riskleri katlıyor.
Sigara, akciğer kanseri yaptığı kanıtlaşmış en kıymetli öge.
Akciğer kanseri, hala dünyada en yaygın görülen kanserdir. Erken teşhis akciğer kanserinde de.
Hayat kurtarıcı. Sigara içmemek ve her yıl tertipli akciğer denetimlerini yaptırmayı atlamamak gerekiyor.
Okumaya devam et...
Maksadım, hastaların kendi semptomlarını tanıyıp anlamalarını sağlamak. Zira birden fazla hastalıkta ‘hikaye’ tanıya giden yolun yarısıdır.
Biliyor musunuz….
Akciğerlerin ortasındaki hava yüzey alanı, neredeyse 300 metre karelik bir tenis kortunun alanını doldurabilir!
Sağ akciğerde üç lob bulunur. Sol akciğerde ise kalbin daha fazla yer kaplaması sebebi ile yalnızca iki lob bulunur.
Burundan giren hava, filtrelenir ısıtılır nemlendirilir. Tüm teneffüs yolu boyunca akciğerleri ziyanlı husus , toz, partikül, kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyan savunma düzenekleri mevcuttur.
ÖKSÜRME VE HAPŞIRMA da bedenimizin, teneffüs sistemimizi potansiyel ziyanlı hususlardan müdafaa sistemidir.
En büyük hava yolunuz olan trakea (ana nefes borusu), bronş ismi verilen sol ve sağ kısımlara ayrılmıştır.
Bronşlar, bronşiyol ismi verilen daha küçük ve daha ince tüplere bölünmüştür.
Bronşiyoller , ondan sonrasında alveol ismi verilen küçük hava kesecikleriyle sonlanır. Akciğerlerinizi bir gövdeden çıkan ağaç kısımları (bronşlar) ve kollarda yapraklar (alveoller) olarak hayal edebilirsiniz.
Alveolleriniz, Karbon Dioksiti uzaklaştırırken oksijeni durmaksızın kanınıza filtre eden küçük bir hava fabrikasıdır.
Nefes aldığınızda havadaki oksijen alveollerden kana geçer. Nefes verdiğinizde de kirli gazlar dışarı atılır. Ömür için fazlaca kıymetli olan bu aktiviteye ‘gaz değişimi’ diyoruz.
Şimdi birde büyük fotoğraftan bakalım ve Akciğer Hastalıklarını bu türlü sınıflandıralım :
Akciğer anatomisini biraz evvel bahsetmiş olduğumiz üzere. 2 başka alana ayıralım :
1 – Hava yolları
2- Hava yollarının ucunda ve onu çevreleyen alveollerin olduğu etsi yapı.
Hava yollarını etkileyen hastalıklar Obstrüktif (Tıkayıcı), alveolları etkileyen hastalıklar restriktif (kısıtlayıcı) olarak kabaca sınıflanabilir.
Obstrüktif (tıkayıcı ) Akciğer Hastalıkları:
Obstrüktif akciğer hastalıklarında, hasta havayı ciğerlerine cekmede ve boşaltmada zorluk yaşayacaktır. Bunun sebebi çoklukla hava yollarının tıkalı yahut daralmış olmasıdır.
Astım
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
Amfizem
Kistik fibroz
Bronşektazi
Bu küme hastalıklara örnektir.
Restriktif (Kısıtlayıcı) Akciğer Hastalıkları
Kısıtlayıcı (restriktif) akciğer hastalıkları, akciğerlerin esnekliğini yok ederler. Akciğerleri iki balon olarak hayal edebilirsiniz. Nefes alma ve verme sırasında şişer ve küçülür. Akciğerin sertleşmesine yol açan hastalıklar yahut akciğerin esnemesini zorlaştıran göğüs kafesi ve akciğer zarı hastalıkları bu gruptadır. Bu hastalıklar ayrıyeten kan akışındaki kâfi gaz değişimini de pürüzler. Kısıtlayıcı akciğer hastalığı olan hastalar da nefes almada zorluk yaşarlar.
Kısıtlayıcı akciğer hastalıklarına örnekler:
Akciğer fibrozisi (sertleşmesi) (İdiyopatik pulmoner fibroz (IPF), romatizmal hastalıkların akciğer tutulumları, hipersensitivite pnömonileri , alerjik pnömonler üzere..)
Zatürre
Sarkoidoz
Akciğer zarını etkileyen hastalıklar ( plevral sıvı birikimi, zar kalınlaşması, zarda kireçlenme üzere..)
Göğüs kafesi kaslarını etkileyen kas Hastalıkları ( kas distrofisi, Amyotrofik lateral skleroz (ALS) )
Omurga ve kaburga patolojileri (skolyoz, kifoz)
Astım
Astım da çeşitli etkenlerin tetiklemesi ile hava yolları daralır, hava yolu duvarı şişer ve mukus üretir. Bu sebeple hastalar , öksürük, nefes darlığı ve hırıltılı şikayetleri yaşarlar.
Astımı başlatan tetikleyiciler: alerjenler, sigara, mikroorganızmalar, kimyasal gazlar, duman, kirli hava ve hatta kişinin kendi mide asidi bile olabilir. Kimi beşerler şiddetli astım ataklarıyla çaba ederken,
büyük bir küme, hastalıklarını yavaşça seviyede ve daha az çoğunlukla yaşar.
Amacımız; daima astım hastalarını alevlenmelerden korumak ve alevlenmeleri süratli ve faal tedavi etmektir. Teneffüs sorunlarına, hangi spesifik alerjilerin, enfeksiyonların yahut kirliliğin niye olduğunu nasıl belirleyeceklerini ve bu türlü, şiddetli astım ataklarına yol açabilecek tetikleyicilerden proaktif olarak nasıl kaçınacaklarını öğrenebilirler.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), Amfizem
KOAH ‘ da tıpkı astımda olduğu üzere hava yolları daralır, hava yolu duvarı kalınlaşır sertleşir, balgam üretimi epeyce artar. Artan balgam hava yollarını tıkar. Amfizem tipinde ek olarak gaz değiştokuşunun sağlandığı alveoller parçalanır ve sonuçta kişi nefes darlığı, balgam , hırıltı ve öksürürk yakınmaları yaşar. Astımdan farklı olarak ne yazık ki bu hasarlar geri dönüşü olmayan biçimdedir.
Sigara, en sık ve kıymetli sebeptir. Ayrıyeten mesleksel sebepler de KOAH gelişmeninde etken olmaktadır.
Sigara içiyorsanız, KOAH için yüksek riskli bir kümede olduğunuzu hatırlatmak zorundayım. İster ağır bir sigara içicisi olun, ister ortada bir için , sigara içmek hala bu hastalığın ana sebebi !!!!
Akut bronşit
Genel olarak bir virüsün niye olduğu akut bronşitte, bronşların iltihaplanır ve tahriş olur. Asit reflü, bakteriyel enfeksiyon yahut kimyasal tahriş ediciler de akut bronşite niye olabilir. Akut bronşitte de başka akciğer patolojilerine benzeri biçimde. Öksürük , hırıltı duyma, balgam ve göğüste ağrı sık görülen semptomlardır.
Bronşektazi
Kalıtsal sebepler (kistik fibroz gibi) yahut geçirilmiş akciğer enfeksiyonlarının tesiri ile bronşların geri dönüşsüz bir halde genişlemesi , girintili çıkıntılı bir hal almasıdır. Bu durum fazla ölçüde balgam üretimine ve bu balgamın hava yollarını tıkaması ile öksürük, bol bol balgam çıkarma ve tıpkı astımı taklit eder biçimde hırıltı ve nefes darlığına , vakit zaman da balgamla birlikte kan tükürmeye yol açabilir. Viral ya da Bakteriel Mikroorganizmaların tesiri İle vakit zaman bu yakınmalar artabilir. Bu periyotlarda doktorunuzun Önerdiği antibiyotik, Balgam sökücü nefes açıcı ilaçlar rahatlamanızı sağlayacaktır. Balgam drenajının teneffüs fizyoterapisi,ekspektoran mukolitik ilaçlar ve postüral drenaj halleri ile sağlanması tedavinin ana prensiplerinden biridir.
Koruyucu aşılamalar da öteki planlanması gereken. Değerli bir ögedir.
Pnömoni
Akciğerlerimizin, bir mikroorganizma (bu bir virüs, bakteri yahut mantar olabilir) ile iltihaplanması durumuna pnömoni (zatürre) diyoruz.
Öksürük, balgam, ateş yüksekliği, halsilik, iştahsızlık, başağrısı, göğüs ağrısı en sık semptomlarıdır. Fakat öksürük, balgam ve ateşin olmadığı zatürrelerde yaşanabilir. Atipik zatürre olarak isimlendirilen bu tip tabloları doktorunuz, muayene, labaratuvar ve radyolojik biçimleri kullanarak teşhis ve tedavi edecektir.
Tüberküloz (verem)
Ne yazık ki ülkemiz verem hastalığı yaygınlığı istikametinden dünyada üst sıralarda. Verem, Mycobacterium tüberkülozis ismi verilen mikroorganızma tarafınca akciğerin iltihaplanması hastalığıdır. Hem çocukluk çağında birebir vakitte erişkinlikte şahısları hasta edebilir.
Çocukluk çağı ve erişkin tüberkülozun hem klinik birebir vakitte radyolojik bulguları birbirinden epeyce farklıdır. Bilhassa Tüberküloz basili ile enfekte olan bireylerin bağışık sisteminin zayıflaması halinde basil uyanır aktive
olur ve akciğerde hastalığı başlatır. Veremde de aslında şikayetler öteki akciğer hastalıklarından fazlacata farklı değildir. Öksürük, kilo kaybı, yorgunluk, gece terlemesi, akşamları yükselen ateş hali tüberküloz araştırılmalıdır.
Kistik fibroz
Kistik fibroz kalıtsal bir hastalıktır. Kistik fibrozlu hastalarda bulunan kusurlu bir gen, direkt mukus, ter ve sindirim sıvılarının ağır, yapışkan ve fazla bulunmasına yol açar. Bu salgılar, akciğerin hava yollarını tıkayarak nefes almayı zorlaştırır.
Akciğer Kanseri
Canlıyı oluşturan hücreller de doğuyorlar, gelişiyorlar ve vakit içinderı dolunca ölüyorlar. Hücrelerin çok çoğalması ve denetimsiz hücre vefatı kanser gelişmenine. Bu arsız kanser hücrelerı sağlam dokuya ziyan verir ve dokuları istila eder. Kabaca Hücrelerin sağlıklı doğum, hayat ve mevt döngüsünün bozulmasına niye olan sebeplerdir kanserin sebebi.
En kıymetli kanserojenler:
sigara, kimyasallar, ışınım, mesleksel ve çevresel maruziyetler, beslenme formu, gerilim sayılabilir.
Tabi birde genlerimiz. Kanser. gelişmenine yatkın bir Genetik koda sahip kalıtsal yapıyı , kanserojenik hususlar ile karşı karşıya bırakmak riskleri katlıyor.
Sigara, akciğer kanseri yaptığı kanıtlaşmış en kıymetli öge.
Akciğer kanseri, hala dünyada en yaygın görülen kanserdir. Erken teşhis akciğer kanserinde de.
Hayat kurtarıcı. Sigara içmemek ve her yıl tertipli akciğer denetimlerini yaptırmayı atlamamak gerekiyor.
Okumaya devam et...